Bethel Pinksterkerk Nederland

"Komt herwaarts tot Mij, allen die vermoeid en belast zijt, en Ik zal u rust geven." (Mat. 11:28)

De oorsprong.

De geschiedenis van onze gemeenten kent zijn oorsprong in het levensverhaal van grondlegger William Henry Offiler (1875-1957). Rond 1910 ontstaat in Seattle, Amerika de "Pine Street Pentecostal Mission" en W.H. Offiler wordt er in 1920 voorganger. De gemeente koopt een nieuw gebouw en noemt dit "Bethel Pentecostal Temple".

Pine Street Mission

 

Offiler ontvangt openbaringen over de kerk in de eindtijd, aangaande de Bruid van Christus ("Bruidsleer") en de Drie-eenheid van God.

 


Het ontstaan van de Bethel Pinksterbeweging in Indonesië (voormalig
Nederlands-Indië).

Vanuit de Bethel Pentecostal Temple gaan in 1921 de eerste zendelingen naar Indonesië. Het betrof de Nederlandse families Groesbeek en Van Klaveren, die al in 1919 een visioen hadden gekregen om uit te gaan, na een tentbijeenkomst georganiseerd door Bethel Pentecostal Temple.

Na het bespreken van hun visioen met Offiler, was er maandenlang geld ingezameld om hen met $ 2.200,- financieel te kunnen ondersteunen. Op 4 januari 1921 vertrekken de voormalig officieren van het Leger des Heils, Richard Dick en Christine Van Klaveren, en Cornelius E. Groesbeek en zijn vrouw met hun dochters Jennie (12) en Corie (6), per boot over de Suamaru zee bij Yokohama, Osaka.Cornelis E. Groesbeek met zijn vrouw en dochters Jennie en Corie

Ze maken tussenstops in China, Hong Kong, Bangkok en gaan vandaar door naar het eiland Java in Indonesië.

Op 23 februari arriveren ze in Batavia (Jakarta), op Java. Van Jakarta gingen ze door naar Modjokerto, Surabaya, Banyuwangi en via een lift op een veeschip met varkens, komen ze aan in Singaraja, Bali, in maart 1921. Ze vestigen zich in Denpasar in een kapotte en bouwvallige, voormalige 'copra' (opslagpand van het leger) met een stenen vloer en een dak van sagopalm.

Het pand bestond slechts uit één rechthoekige ruimte. Met afscheidingen werden 3 slaapkamers gemaakt. Eén voor Dick en Christine Van Klaveren, één voor Cornelis Groesbeek en zijn vrouw en één voor Jennie en Corrie. De rest fungeerde als woonkamer, eetkamer, keuken en badkamer.

Aan de voorzijde van het huis was een hek met een kleine greppel langs de weg. Over de sloot was er een kleine brug naar het huis. En de tuin van het gebouw stond recht tegenover een Hindoetempel!

Ondanks veel moeilijkheden beginnen ze huis-aan-huis het zaad van het Volle Evangelie te verspreiden. Ze fietsten naar dorpjes, waar ze spraken met de inwoners en vroegen of er mensen ziek waren. Er werd met de zieken gebeden en de Heer genas hen. Dit was de eerste keer dat de Heer op deze manier via hen werkte. De lokale Protestanten hadden nog nooit genezing op deze wijze gezien, noch de doop door onderdompeling, noch het ontvangen van de Heilige Geest.

Er komen veel zieken naar het huis toe met zweren op het lijf. Met lakens in stukken gescheurd om als verband te dienen. Later werd bekend dat zij leden aan lepra; ze werden allemaal genezen. Toen zoveel mensen naar het huis kwamen voor genezing en verlossing, wekte dit steeds meer irritatie bij de Balinese inwoners op. Deze maakten snode plannen om met de zendelingen af te rekenen.

Ze riepen een ieder op voor hun kwade plannen, maar ze durfden het huis niet binnen te dringen om deze tot uitvoer te brengen, omdat ze in de hal engelen zagen staan; de Heer beschermde hen.

Het zendelingenwerk had ook krachtige reacties van de hindoeïstische priesters tot gevolg. Hierdoor wilde de Nederlandse overheid, uit angst voor culturele onlusten, de zendelingen het werken en wonen op Bali verbieden. Vaak stuurden men geheime agenten om de ontwikkeling van de kerk in de gaten te houden, omdat men dacht met Bolsjewieken (communisten) te maken te hebben. Deze agenten waren echter blij dat ze via deze weg naar het Evangelie konden luisteren.

Maar uiteindelijk moest de familie Van Klaveren toch binnen 3 dagen Bali verlaten omdat missiewerk sinds 1881 officieel verboden was na de moord op een Nederlandse missionaris (J. de Vroom). Na ongeveer 21 maanden op Bali geweest te zijn, vertrekken de Van Klaveren nog voor Kerstmis 1922 naar Singapore. En het gezin van Cornelius E. Groesbeek gaat naar Surabaya, Batavia.

 

Oprichter Rev. F.G. van Gessel

Frederik George van Gessel werd geboren in Blitar, Oost-Java, op 9 december 1892. In Surabaya spreekt Cornelius Groesbeek met mevrouw Ny. Wijnen, die tijdens een dienst genezing had ontvangen. Mevr. Wijnen vergezeld de Groesbeeks naar haar neef F.G. Van Gessel, die 200 km oostelijk van Surabaya woonde, in Cepu. Van Gessel maakte hier kennis met Cornelius Groesbeek en leerde hem beter kennen.

F.G. van Gessel nodigde Cornelis Groesbeek uit om zolang hij maar wilde in zijn woning in Cepu te blijven. In deze periode ontvangt F.G. van Gessel steeds meer inzicht en verdieping in het Evangelie. De Pinksterboodschap werd door hem met vreugde ontvangen en in januari 1923 ontstonden de eerste aanbiddingdiensten aan de Deterdink Boulevard in Cepu, met een groep van ongeveer 10 mensen.

F.G. van Gessel en zijn vrouw

Van Gessel en zijn vrouw beleden daar hun zonden en ontvingen het Volle Evangelie. Hij voldeed aan God's oproep Hem te dienen, na een visioen over het Lam van God en Jezus als de Hemelse Bruidegom, toen hij Openbaring 19:7 en 21:9-10 las.

 

Van Gessel legde zijn hoogbetaalde functie (Fl. 800,-) bij de Bataafse Petroleum Maatschappij (Shell) neer, om zich volledig aan het Evangelie te kunnen wijden. Voor het einde van het jaar was het aantal getrouwe bezoekers gestegen tot 50 mensen. De gemeenschap bestond hoofdzakelijk uit Nederlanders en Nederlands-sprekende Indo's.

De kleine pinkstergemeenschap in Cepu had het zwaar. Ze worden W.F. Offiler met F.G. van Gessel en zijn vrouwbelachelijk en zwart gemaakt. En aangewezen als misleidende afvalligen. Dominee Karel Hoekendijk (oprichter en leider van de opwekkingsbeweging 'Stromen van Kracht') benadrukt zelfs dat de Pinksterkgemeenschap in Cepu, én de wonderen die er gebeuren, afkomstig zijn van Satan! Echter, door het buitengewone werk van God vindt drie maanden later op 30 maart 1923 een belangrijke gebeurtenis plaats die één van de eerste mijlpalen in de geschiedenis van de Pinksterkerk in Indonesië zal worden. Het zaad van het Volle Evangelie dat sinds maart 1921 met tranen op Bali gezaaid werd, werpt zijn eerste vruchten af door de eerste waterdoop voor 13 mensen op het Pasar Sore-plein, in Cepu. Deze doop werd gedaan door Cornelius E. Groesbeek, die werd bijgestaan door Johan Thiessen, een missionaris uit Nederland. Onder deze 13 waren F.G. van Gessel en zijn vrouw, S.I.P. Lumoinding en zijn vrouw en Agust Kops.

In 1923 gaan de Groesbeeks terug naar Surabaya en F.G. van Gessel gaat de gemeenschap in Cepu voor. In zijn geestelijk vorming hebben de twee Nederlandse evangelisten Cornelis Groesbeek en Richard van Klaveren, gestuurd vanuit Seattle, Amerika, en zijn vrouw's ervaring met de doop in de Heilige Geest een cruciale rol gespeeld.

Johan Thiessen

 

In 1923 sticht Rev. Johan Thiesse de eerste Bethel Tempel in Bandung en op 19 maart 1923 ontstaat de: "Vereeniging De Pinkstergemeente in Nederlandsch Oost-Indie", gevestigd in Bandung, met als bestuurders:

V.l.n.r. H.Horstman, F.G.van Gessel, F.van Abcoude, M.A.Alt, C.van Klaveren, D.H.W. Weenink-van Loon, D.van Klaveren

Voorzitter: D.H.W. Weenink-Van Loon, secretaris: Paulus, penningmeester: G. Droop

Buiten het bestuur bestond de geestelijke leiding van de gemeente uit:

F. G. Van Gessel, D.H.W. Weenink-Van Loon, F. Van Abkoude, D. Van Klaveren en zijn vrouw, H. Horstman en mevr. M.A. Alt

Op 30 maart 1923, verkreeg het agentschap het decreet van de gouverneur van Nederlands-Indië en werd op 4 juni 1924 in Cipanas, West-Java, erkend als Kerkgenootschap. De regering van Nederlands Indië registreert de Pinkstergemeente officieel onder de naam "De Pinkster Gemeente in Nederlandsch Indië". De gemeenschap breidt snel uit naar Surabaya in Oost-Java, Noord-Sumatra, Minahasa, Molukken en Irian Jaya.

Tussen de jaren 1923-1928 komen uit de kerk in Cepu niet minder dan 16 dienaren voort, die de Pinksterboodschap van de kerk in Indonesië verspreiden naar Sumatra, Java, Sulawesi en de Molukken. Onder hen: F.G. Van Gessel, S.I.P. Lumoindong, W. Mamahit, Hessel Nogi Runkat, Effraim Lesnussa, Frans Silooy, R.O. Mangindaan, Arie Elnadus Siwi, Julianus Repi, Alexius Tambuwun, G.A. Yokom en J. Lumenta.

De Bethel Temple Church zendt in 1924 een grote tent, die gebruikt kan worden voor de eredienst. Rev. Groesbeek preekt in de Nederlandse taal en er zijn mensen die vertalen. Er werden veel mensen gered en vervuld met de Heilige Geest. Ze begonnen ook de Indonesische taal te leren. Op Bali voorziet God in mensen die de predikingen van Rev. Groesbeck vertaalden. Ook dochter Jennie leert nadien Javaans spreken.

Vanuit de kleine kerkgemeenschap in Cepu ontspringen veel andere gemeenten onder het Nederlands sprekend deel van de bevolking en vanuit Surabaja onder het Indonesisch deel.

De familie Groesbeek gaat terug naar huis in 1926, om later weer terug te keren naar het eiland Java voor hun tweede reis van augustus 1930 tot oktober 1938.

F.G. van Gessel laat de gemeente in Cepu over aan Rev. S.I.P. Lumoindong en gaat zelf naar Surabaya. Hij wil Bijbelstudies geven aan jonge werkers. Veel jonge evangelisten die de Pinksterboodschap na 1930 naar andere eilanden brachten, hebben tijd doorgebracht in de Bijbelstudies van F.G. van Gessel.

In 1926 start Nanlohy met veel uitdagingen aan het verkondigen van het Evangelie in Amahasa. In deze Molukse archipel is de meerderheid van bevolking christelijk, maar vermengd dit geloof sterk met de godsdiensten van hun voorouders. Na Rev. Nanlohy kwamen nog vele anderen het Evangelie naar de afgelegen Molukken brengen.

Zo start in maart 1927 Groeneveld, een douanemedewerker uit Balikpapan, Oost-Kalimantan, een samenwerking. Hij houdt er huissamenkomsten. Een andere pioneer van het Volle Evangelie in de regio Zuid-Kalimantan, is Pattirajawane.

Yonathan Itar is een pionier van het volle evangelie op het eiland Irian Jaya. Zijn bediening was succesvol waardoor er op dit moment meer dan 350 Pinksterkerken in Irian Jaya zijn. Ook is er een Bijbelschool om mensen op te leiden tot dienaren van God.

 

De Tabernakelstudie

1935 Na drie dagen van gezamenlijk vasten in het dorp Pacet, in het berggebied van Oost-Java, ontving F.G. van Gessel, Johannes 1:14 van God. Hier staat in het Nederlands dat Jezus bij ons heeft "gewoond", maar F.G. van Gessel las deze zin als nog nooit tevoren: Jezus bij ons heeft "getabernakeld".

Meer inzicht in de originele Griekse grondtekst "skenoo" en achtergrondstudies over de tabernakel gaven hem een breder begrip van de paragraaf. Hij ontving God's belofte van meerdere, overvloedige openbaringen.

Vanaf die tijd begon F.G. van Gessel met de ontwikkeling van de Tabernakelstudie en wenste hij diensten te geven die zich concentreerden op de leer van de tabernakel.

W.W. Patterson en zijn vrouwDe ontwikkeling van de kerk vereisten goede opleidingen. Door W.W. Patterson werd in januari 1935 aan het JI. Embong Malang 63 in West Surabaya, Oost-Java, het Nederlandsche Indie Bybel Instituut (NIBI) geopend.

Hij wordt bijgestaan door F.G. van Gessel en Surabaya Bijbel School 1941 (Zittende van links naar rechts Jean & Joe McKnight, F.G. van Gessel, Br. Mamahit, Bill & Gladys Patterson en een studentpioneers van de Bethel Temple o.a. H.N. Runkat, W. Mamahit, waardoor 15 bijbelscholen ontstonden.

 

Met het uitbreken van de tweede wereldoorlog moest W.W. Patterson terug naar Amerika en werd het NIBI gesloten.

Maar het Bijbelonderwijs groeit door in de Pinksterkerken. In 1948 komt R.E. Edmondson vanuit de Bethel Temple in Seattle om een jaar later de bijbelschool in Lawang te openen. In september 1959 verhuisde de school naar Beji, Batu. Zo ontstaan er nog 24 bijbelscholen.

 

 

Pinksterkerken en scheuringen

In 1942 wijzigt de naam van "De Pinkster Gemeente in Nederlandsch Indië" in het Indonesisch naar "Gereja Pantekosta Di Indonesia" (of GPdI).

De ontwikkeling van de pinksterkerken in Indonesië ontsnapt ook niet aan scheuringen.

Onenigheid wordt veroorzaakt door verschillen in de leer op het gebied van o.a.:

a. het dopen in De Naam van Jezus Christus, die de Drie-eenheid omvat; deze leer was afkomstig uit Amerika en werd doorgegeven door F.G. van Gessel.

b. ontevredenheid over de organisatie. Het recht van vrouwen om een leidende rol te vervullen in de kerk, of de betrekkingen tussen de lokale kerk en de centrale organisatie, bijvoorbeeld over eigendommen van de kerk, prestige of de etniciteit van de groep.

Sommigen van hen trokken zich uiteindelijk terug uit de GPdI en vormden nieuwe organisaties of sloten zich hierbij aan, hieronder de belangrijkste:

1931 "Pinkster Zending" (Gereja Utusan Pantekosta) en "Gemeente van God" (Gereja Sidang Jemaat Allah).

1932 "Pinkster Beweging" (of "Gereja Gerakan Pantekosta").

1936 "Assemblies of God" (of "Sidang-sidang Jemaat Allah").

1941 "Gereja Pantekosta Sumatera Utara" (of "GPdI Sinaga").

1946 "Ling Kau Hwee Buzzing" (of "Gereja Isa Almasih" na 1957).

1948 "GPdI Siburian"

1950 Ook H.L. Senduk kan zich niet vinden in het centraal gezag van de GPdI en begint de denominatie "Volle Evangelie Bethelkerk" (of "Gereja Bethel Indonesia").

1951 Verschillende leden verlaten de GPdI en beginnen de "Gereja Sidang Jemaat Pentakosta"

1952 Op 21 januari scheiden 22 voorgangers zich af en stichten de "Bethel Volle Evangelie Kerk" of "Gereja Bethel Injil Sepenuh" (GBIS).

Hoewel scheuringen plaatsvonden, bleef men verbonden in de Pinksteren-naam.

Er waren ook succesvolle initiatieven om gemeenten en opvattingen weer te verbinden.

Dit werd gerealiseerd met de oprichting van de "Kerjasama Gereja Kristen Pentakosta Seluruh Indonesia" (DKGKPSI) en de "Alliance of Pentakosta Indonesia" (PPI).

Op 10 september 1979 ontbonden beide organisaties zich, om samen te gaan in de "Council of Pentakosta Indonesia" (DPI). In 1998 is de organisatie veranderd in "Persekutuan Gereja-gereja Pentakosta Indonesia" (PGPI) wat de samenwerkibng is van de huidige charismatische pinksterkerken zoals GPdI, GBI, GPI, GBT, GPPS, GTI, GGP, GBIS, GIA etc.

Hierin hadden zich 57 synodes/organisaties verenigd.

Hoewel splitsingen blijven voortduren is de GPdI nog steeds de grootste pinksterkerk met meer dan 2 miljoen leden, dit is 10% van alle christenen in Indonesië.

 

De Bethel Pinksterkerk in Indonesië

Rev. F.G. van Gessel was als geestelijke leider gelokaliseerd in Bethel Pinksterkerk Nieuw-GuineaSurabaya en Rev. H.L. Senduk was de voorzitter van het organisatorische gedeelte vanuit Jakarta. Inmiddels begon F.G. van Gessel steeds meer nadruk te leggen op de tabernakel. De inzichten die hij hierover ontvangen had werkte hij uit tot de Tabernakelleer.

In 1954 verlaat F.G. van Gessel de "Volle Evangelie Bethelkerk" en vertrekt naar Nieuw Guinea, hier sticht hij de Bethel Pinksterkerk. De gemeente in Surabaya gaf hij over aan zijn schoonzoon C.J. Totaijs, die hem trouw gediend had in het verspreiden van zijn leer in Nieuw-Guinea.

Rev. In JuwonoGrondlegger W.H. Offiler overlijdt op 81-jarige leeftijd op 29 Overdracht van F.G. van Gessel naar C.J. Totaijsseptember 1957.

Op 21 juni 1958 sterft F.G. van Gessel, na het uitwerken van alle Bijbelboeken in het licht van de Tabernakelleer.

Dit werk is een referentiekader voor het begrijpen van de Bijbel. Dat dit van belang is, kan worden afgelezen aan de groei in elke plaats waar het onderwezen werd in de uitgestrekte Indonesische archipel.

Volgens zijn wens, neemt zijn schoonzoon C.J. Totaijs, de gemeente over. De gemeente in Surabaya wordt geleid door Rev. In Juwono.

Tien dagen voor zijn dood, wordt ook de erfenis van de tabernakelstudie, aan Rev. C.J. Totaijs overgedragen.

 

Het ontstaan van de Bethel Pinkstergemeenten in Nederland

1952 Rev. C.J.H. Theijs had met F.G. van Gessel samen gewerkt in Indonesië, hij begon dit jaar met samenkomsten.

1956 C.J.H. Theijs geeft het blad "Het Volle Evangelie" uit, waarin hij de Tabernakelleer uitdroeg.

1960 Rond deze tijd zochten de leiders van de verschillende gemeenten elkaar op en onder leiding van C.J.H. Theijs begon de Bethel Pentecostal Temple Fellowship.

1961 Rev. C.J. Totaijs komt naar Nederland.

1963 C.J.H. Theijs vertrekt naar Amerika om daar als leraar aan de school van de Bethel Temple in Seattle te werken. De leiding van de Bethel Temple werd overgedragen aan W.A. Hornung. Toen Hornung na een paar maanden overleed, was er geen leiding meer en ontstond er verwarring.

1966 C.J.H. Theijs keerde na drie jaar terug uit Amerika en nam de leiding van de Bethel Temple weer op zich.

1980 C.J.H. Theijs sluit zijn bediening af op 78-jarige leeftijd en verhuisd naar Spanje waar hij 3 jaar later overlijdt.

 

Bethel Pinksterkerk Nederland

Bethel Pinksterkerk Amsterdam 1966

1963 Rev. C.J. Totaijs richt in Nederland de Bethel Pinksterkerk op, wat los gebeurde van de Bethel Tempel, daar deze organisatorisch aan de grond zat. In 1979 wordt het boek "Tabernakel Onderzoek" uitgegeven vanuit manuscripten van F.G. van Gessel.

In 1983 had Rev. In Juwono uit Surabaya, Dr. Eustaquio (Nene) Ramientos - een vooraanstaande theoloog uit het gevolg van Dr. Billy Graham - gevraagd om hem te vertegenwoordigen tijdens het internationale "World Evangelism Congress" van Dr. Billy Graham in Amsterdam. Hier waren 5000 evangelisten uit 134 verschillende landen aanwezig.

Ook verzocht hij hem om andere voorgangers op het congres uit te Rev. C.J. Totaijs en zijn vrouwnodigen voor de diensten van Rev. C.J. Totaijs.

Daar kwamen meer dan 150 internationale evangelisten, voor het eerst in aanraking met de Bruidsleer en Tabernakelstudie. De prediking van Rev. C.J. Totaijs en de getuigenis van Dr. Ramientos maakte zeer grote indruk op deze voorgangers uit wereldwijde landen. In gesproken en geschreven getuigenissen maakten ze duidelijk, hoezeer zij precies deze leerstellingen appreciëren en nodig hebben.

Bride Tidings International (BTI) wordt in hetzelfde jaar geboren om te voldoen in deze behoefte.

1986 Bride Tidings International Nederland heeft de gelegenheid hun eerste internationale congres te houden in conferentie centrum Leeuwenhorst, in Noordwijkerhout. Als gevolg van dit congres ontving BTI Nederland veel uitnodigingen vanuit verschillende landen om soortgelijke congressen te komen houden in oa. Ghana, Zambia, Nigeria en de Filippijnen. Uit Genade konden al deze uitnodigingen geaccepteerd worden en voorgegaan worden door C.J. Totaijs en zijn gevolg.

1987 Bride Tidings International campagne en seminar in Medan, Noord-Sumatra, Indonesië.

1988 Bride Tidings International campagne in Surabaya, Indonesië. De conferentie werd bijgewoond door meer dan duizend voorgangers en evangelisten uit Indonesië en 23 andere landen wereldwijd.

1989 Bride Tidings International Indonesië was uitgenodigd door de Methodist Evangelical Church of Philippines (IEMELIF) om hun vierjaarlijkse conferentie "Joint Spiritual Retreat" in Baguio City te leiden. Deze conferentie werd bijgewoond door meer dan 400 voorgangers en evangelisten uit Indonesië. God zegende deze conferentie overvloedig met de leer van Tabernakelstudie en Bruidsleer.

De conferentie werd voorgegaan door C.J. Totaijs uit Nederland, Dr. Nene Ramientos uit Amerika, Pong Dongalemba en Paulus Jedid-Jah uit Indonesië. Ook werd een Bruidsleer campagne gehouden in Luneta Park, Manila op de Filippijnen. Dit was een campagne van Liefde, Vrede en Verzoening welke werd voorgegaan door Paulus Jedid-Jah.

Rev. In Juwono overlijdt plotseling. Hij was de initiator van de volgende grote Bride Tidings International campagne in Surabaya waarop hij ook zou voorgaan. Hij wordt opgevolgd door Rev. Pong Dongalemba en Rev. Paulus Jedid-Jah.

1990 Campagne in Chili, Zuid-Amerika, waar Rev. C.J. Totaijs en Rev. B. van Thiel (voorganger BPK Tilburg) voorgaan.

1998 Rev. C.J. Totaijs overlijdt en de ouderlingen gaan de gemeenten Amsterdam en Den Haag/Voorburg voor.

2006 Rev. B. van Thiel, voorganger van Bethel Pinksterkerk Tilburg en schoonzoon van Rev. F.G. van Gessel, overlijdt. Hij heeft verschillende kerken in Zuid-Nederland gesticht.

 

 

Bron-vermelding (documentatie onderzoek):

 

  • History 1920-1961, Inggrid M. Dotulong, I.P.R.F. Pomona - GPdIWorld.us, 2002
  • Gereja Pantekosta Tabernakel Kristus Kasih, Malang - GPTKK.org
  • Wie denken de Evangelischen wel dat ze zijn? Kaart van Evangelisch Nederland - dr. Paul N. van der Laan, 1996
  • Statuten van Bethel Pinksterkerk Nederland - Bethel Pinksterkerk Nederland, 1992
  • Rev. Willem Henry Offiler door W.W. Patterson - GPdIWorld.us, 1981
  • Biografie van F.G. van Gessel, 2007
  • Asian Journal of Pentecostal Studies 4/1, 2001
  • Historie - gemeente Bethel Pinkster Fellowship Leeuwarden
  • Asian and Pentecostal: the charismatic face of Christianity in Asia
  • Seaking the Asian face of Jesus